Nascalijnen en woestijnmummies

Gisteravond werden we dus aangeschoten door een jongeman die ons wel het hotel wilde wijzen dat op loopafstand ligt maar eigenlijk klanten zocht voor zijn agentschap dat vliegtochtjes over de Nascalijnen verkoopt. Ronald heet ie, hij stelde zich voor zoals al onze gidsen, met handenschudden.

Stipt om 8 uur rijdt Ronald inderdaad voor. We hebben ternauwernood het ontbijt achter de kiezen, dat licht moest zijn was ons verzekerd, “no scrambled eggs, no orange juice”. Het is helder zonnig weer, dus we hebben mazzel. Op het vliegveld volgen onderhandelingen over het type vliegtuig. Het wordt een 6-persoons Cessnaatje. Ze verkopen hier erg fijne sieraden. Jelle koopt voor W... (oeps, mag ik natuurlijk niet verklappen). Wat Jeannette aanschaft dan ook maar niet.

De Nascalijnen zijn het raadselachtig erfgoed van de Nascacultuur die zich ontwikkelde zo'n 200 v.C., tot circa 500 n.C. Het zijn geometrische en figuratieve figuren in de woestijnbodem met lijnen van vaak maar 20 cm breed en 5 cm diep. De condor, die mij het meest aanspreekt, heeft een spanwijdte van 180 meter. In 1939 werd de eerste figuur ontdekt vanuit een vliegtuig. De meest gangbare theorie is dat Nascakunstenaars een eenvoudige schets maakten die met behulp van palen, touwen en mallen werd uitvergroot. Blijft razend knap hoe ze hebben kans gezien rechte lijnen te maken en vrijwel volmaakte cirkels en spiralen. Door velen is wild gespeculeerd over de betekenis ervan. We herinneren ons het boek 'Waren de goden kosmonauten?' van Erich von Däniken, waarin hij fantaseert dat de lijnen landingsbanen waren voor buitenaardse wezens.

Onze piloot laat ons in een halfuurtje de belangrijkste figuren zien, steeds een rondje linksom en een rondje rechtsom. Onze magen worden stevig op de proef gesteld, maar de inhoud blijft binnen.

We wandelen door het centrum van Nasca. Het is een stoffige woestijnstad waar mensen leven van kleine akkerbouw, katoenteelt en toerisme. Het is erg levendig op straat, de stoepen staan vol met allerlei handel. In de winkels is nauwelijks ruimte om te lopen. De mensen zijn vriendelijk en toeschietelijk.

Jeannette kletst tegen iedereen aan. Haar Spaans wordt met de dag beter. De bananenverkoopster (Carlita, handenschudden) heeft speciale belangstelling voor de jongens. Lang zijn ze en mooi. Ze haalt haar dochter (heet Erica) erbij. Of Jelle even zijn zonnebril af wil zetten. Gierend raken ze in katzwijm. Dan ontdekken ze mij. “Zo vader zo zoon, zeggen ze hier in Peru, ha ha.” Mijn dag kan niet meer stuk.

Aan het eind van de middag gaan we weer op pad. Zo'n 25 km buiten de stad ligt de Chauchilla begraafplaats. Meer dan 1000 jaar oude mummies, botten, schedels, delen van kleding en potscherven liggen hier te midden van het woestijnzand verzameld in open grafkuilen. De oorspronkelijke graven zijn de vorige eeuw geplunderd door grafschenners. Onze gids vertelt huiveringwekkende verhalen over mensen die werden geofferd door middel van onthoofding en daar zodanig op werden voorbereid dat er geen energie werd gestoken in hun opvoeding en educatie. De hoofden werden bijgezet in een zonnetempel, de lichamen begraven met een nephoofd van pompoen of een katoenbol.

Onze tour besluit bij een goudfabriekje annex edelsmederij. Op een uur rijden van Nasca wordt tot op de dag van vandaag gouderts gedolven dat hier wordt geraffineerd en bewerkt. We geloven onze ogen niet, het erts wordt verpulverd in een enorme vijzel waarin een halfronde molensteen wordt heen en weer bewogen op menskracht: er staat een vent op die dat met zijn voeten doet. Een andere steen wordt in bedrijf gehouden door twee meisjes samen waarvan er een tegelijk de krant leest. We maken een praatje, de man blijkt dit 7-8 uur per dag te doen 6 dagen per week. Dat kan toch niet waar zijn? Hij staat opgewekt te schommelen terwijl hij een bekertje bier krijgt aangereikt van een collega. In het atelier liggen bijzonder aardige sieraden. Jeannette koopt een hangertje van kwarts met een zilveren Nascalijn-aapje.

Om 22 uur vertrekt de bus naar Arequipa voor een nachtrit van 10 uur. Het busstation ligt aan een drukke straat met een haveloze stoep waarop tal van handelaars waren hebben uitgestald en hier en daar een eetlustbevorderende lucht van warm eten opstijgt.

Nasca doen in 24 uur. Gids Ronald zei het al, het is precies genoeg.