Gouden platen in je hoofd en zandhappen

In het leven zijn er een aantal zekerheden. Gerard Joling is homo, K3 houdt er ooit een keertje mee op (laatst was het bijna zover dankzij K2, maar helaas...) en het zuiden is daar waar de zon overdag staat.
Maar dat laatste geldt niet in Peru! En ook niet op de rest van het Zuidelijk Halfrond. Daar gaat de zon namelijk door het noorden. Komt de zon dan ook ineens op in het westen? Nee, dat niet, dat blijft hetzelfde. Gisteren in de bus zagen we de zon trouwens even, maar vandaag was de eerste keer dat we de zon op onze huid hebben gevoeld sinds aankomst in Peru. Wat een genot!

Om half 6 stond vanochtend de wekker. Niet zo heel erg, want door de jetlag zijn we rond die tijd meestal allemaal al wakker. Het is wel verrekte koud hier, om die tijd. Nog steeds hebben Jasper en ik last van “tropenziekte” en volstaan ons ontbijt met 1 broodje. Ons busje rijdt om iets over half 7 voor, om ons mee te nemen voor de excursie van vandaag. En ja hoor, je vindt ze overal op de wereld, dus ook in Peru: ons busje is gevuld met uitsluitend Nederlanders, 14 stuks.

Vandaag gaan we naar de Ballestas (spreek uit: Bajestas) eilanden. Daar leven allerlei beesten die je eigenlijk niet verwacht ter hoogte van de evenaar, zoals pinguïns en zeeleeuwen. Onze gids is een prima kerel, een Peruaan die zeer behoorlijk Engels spreekt en ons de hele dag van alles leert over de flora en fauna van Peru. Met name mama zit te smullen van wat hij vertelt. Hij legt ons onder andere uit dat langs Peru de 'Humboldt current' stroomt. Een oceaanstroming vanaf Antarctica langs de Pacifische kust, die erg veel koud water meebrengt en zorgt dat Peru een stuk kouder klimaat heeft dan landen aan de andere kant van Zuid-Amerika. Dat verklaart ook waarom er hier pinguïns leven en mensen niet (zoals in Brazilië) in rieten rokjes de hele dag pisco-cocktails drinken (lokale specialiteit, nog niet geproefd) aan het strand.

Overigens komt uit het noorden een warme zeestroom die net aan de grens van Peru botst op de koude stroom uit het zuiden. Deze twee vermengen zich en buigen af naar de Galapagos eilanden. Eens in de zoveel tijd echter verandert er iets met de stromingen o.i.v. windcirculaties waardoor de warme stroom wel langs de kust van Peru stroomt en een grote invloed heeft op het ecosysteem in de regio. Dit wordt het 'el niño effect' genoemd. Tot zover het educatieve gedeelte deel 1.

Ons tripje naar de Ballestas eilanden gaat niet door! Er blijken gevaarlijke stromingen op open zee te zijn die het te onveilig maken om de boottocht te ondernemen. We krijgen de keus tussen nog zes uur wachten op een eventueel wel veilige tocht en een alternatieve excursie naar het nabijgelegen Nacional Park. Ons groepje Ollanders stemt unaniem voor optie 2.

Het landschap in het park is erg dor en droog, we zijn echt in een woestijn. In zee is meer eten te halen, hele scholen (?) flamingo's en andere vogels komen af op de sedimentatie van algen in de ondiepe kustwateren. Onze gids Paolo vertelt dat de beesten met de wisseling van de seizoenen reizen van de Andes naar warmere streken 3000 km verderop en dit stukje kust als rustplaats gebruiken. Feitje over Peruvian Boobie (zwarte vogel, rode snavel, rode poten): ze kunnen vluchten maken van 48 uur aan een stuk en verliezen daarbij maar liefst 25% van hun lichaamsgewicht. (Vergelijk met een mens die in 2 dagen pakweg 20 kilo zou verliezen, die overleeft dat niet.)In onze Perugids staat de Nederlandse naam voor deze vogels: Incasternen.

Een ander meer luguber verhaal van Paolo gaat over een oude pre-Incacultuur. In een zandduin zijn ruim 400 mummies gevonden, waarvan de helft een gat in z'n schedel had dat was dichtgemaakt met een gouden plaat. Deze plaatjes waren vergroeid met botweefsel van de schedel, wat aangeeft dat de mensen zeker niet dood waren op het moment dat er een gat in hun schedel werd geboord en daarna nog vrolijk verder geleefd hebben. Hersenchirurgie bestond dus al in de oudheid. Overigens was het ook opvallend dat een groot aantal van de mummies een vervorming van zijn schedel had, hun hoofd was bijvoorbeeld uitgerekt, of plat gemaakt van boven.

Omdat het onwaarschijnlijk is dat iedereen aan dezelfde hersen/schedelaandoening leed, is de theorie als volgt: Een vervormde schedel was in die tijd een statussymbool, en als je dus een heel aparte of interessant vervormde schedel had gaf dat aan dat je uit een invloedrijke familie kwam. Die vervorming werd overigens al gedaan op het moment dat iemand nog een baby was en de schedel nog niet hard is. Een nadeel van je schedel vervormen is dat je hersenen niet meer op natuurlijke wijze in je hoofd liggen en mensen last van psychische en fysieke klachten krijgen. Met name door overdruk op je hersenen. Volgens de Inca's waren de klachten te wijten aan geesten die tegen hun zin in je hoofd zaten en er nodig uit moesten. Dus werd er bedacht een gat te boren in de schedel waar die geesten (en de hoge druk) door naar buiten konden en dit daarna af te sluiten met een gouden plaat. Zo was het probleem opgelost en kon iedereen met een platgeslagen kop rondlopen.

De Hollandse lui in de bus zijn voor t grootste deel heel gezellige mensen en we raken al gauw aan de praat. In Peru is een aantal toeristische hoogtepunten die iedereen aandoet en eigenlijk ook in dezelfde volgorde, dus al snel blijkt dat we de mensen in deze bus nog geregeld tegen gaan komen tijdens onze reis. Ik raak aan de praat met een Limburgs stel. Het meisje vertelt dat ze in Maastricht woont. “Wonen jullie daar samen”, vraag ik. Ze schiet in de lach. “Haha, dit is m'n vader hoor!” En een beetje verontwaardigd erachteraan: “Blijkbaar moet ik maar eens anti-rimpelcreme gaan aanschaffen.” Au. Ik schiet meteen in verontschuldigingen als “Hij ziet er erg jeugdig uit” en “grotere leeftijdsverschillen in een relatie komen wel vaker voor dus ik dacht...” Het zijn geen al te beste argumenten, maar algauw is de sfeer hersteld. De rest van de groep bestaat uit drie aardige stelletjes van rond de 25 en een ouder nogal saai koppel dat zich niet met de rest bemoeit.

We lunchen bij een vissershaventje, dichter bevolkt met pelikanen dan met mensen, waar een paar toeristische restaurantjes zijn. Mama eet erg lekkere gegrilde zeebaars, ik gegrilde chita (haai), papa en Jasper gaan voor de door Paolo aanbevolen vissoep.

's Middags een uurtje rust, waarbij ik een duik in het zwembad neem. De rest leest een boekje of gaat internetten in een café om de hoek. Daarna worden we opgehaald voor een tochtje door de woestijn met een sandbuggy. De woestijn hier is nog veel onherbergzamer dan wat we in het nationale park hebben gezien. Daar zag je af en toe wat kleine begroeiing, een hagedis wegschieten en langs de kust veel vogels. Hier is alleen maar zand. Maar dan ook echt alleen maar zand. Geen schorpioen, geen steen, geen struikje, alles is zand.

Daarom is deze buurt uitermate geschikt om te scheuren met zo'n buggy, je kunt namelijk niks kapotmaken. En het levert bijzonder mooie plaatjes op. We worden rond gescheurd door Marcos, die prima de weg lijkt te kennen in al deze onherbergzaamheid. Een andere leuke sport hier is zandboarden, vergelijkbaar met snowboarden. Enige verschil is dat zand zo rul is, dat het hier lang niet zo makkelijk gaat als in Oostenrijk. De geprepareerde piste hebben ze nog niet uitgevonden. Op je buik naar beneden gaat erg goed, erg hard vooral. We zijn allemaal naar beneden geweest op die manier, erg leuk! Marcos laat ons verder een mooie oase zien, net zo een als waar ons hotel ligt, maar dan kleiner en niet bewoond door mensen. En we zien de zonsondergang vanaf een hoge heuvel, mooi!

We eten bij een restaurantje dat er leuk uitziet maar waar het eten achteraf niet te vreten blijkt te zijn. Kleffe broodjes, slappe frieten en salade waar je (weten we inmiddels) diarree van krijgt. Papa zegt dat hij innig verlangt naar een fijne door mama bereide gehaktbal met gekookte aardappelen. Mama glimt van oor tot oor.

De jetlag vertelt ons dat het alweer tijd is om te gaan slapen.